در ۱۵ کیلومتری بخش قلعه ریسی در شهرستان کهگلویه واقع شده است. یکی از مشهورترین بقاع متبرکه کشورمان میباشد که از زمانهای گذشته مورد توجه مردم با ایمان ایل بزرگ بهمئی می باشد و مکانی برای تمسک و توسل اهل معرفت بوده است.
نقل کردهاند: چند سال قبل، زائرین آن بزرگوار راهی سخت و کوهستانی را با پای پیاده و یا استفاده از چارپایان طی مینمودند، اما امروزه وجود جادة آسفالته، وسایل حمل و نقل عمومی و امکانات رفاهی موجب گردیده تا زوار بیشتری توفیق زیارت آن حضرت را پیدا کنند. به طوری که در طول شبانهروز حدود صدها نفر به این مکان مقدس زیارتگاهی وارد میشوند و شب را در این محل بیتوته میکنند.
شجرنامه امام زاده سید محمود
در مجموع آنچه قرائن و گفتار و شواهد تاریخی و بیشتر منابع و کتب انساب میتوان نتیجه متقن و معتبر گرفت، نسبنامه امامزاده علی سادات و امامزاده محمود مشهور به سید محمید با هفت الی هشت واسطه به ترتیب ذیل به حضرت امام محمد تقیالجواد (ع) منتهی میگردد:
« … امامزاده محمد محمود مشهود به سید محمید بن ابوعبدالله احمد ابن ابوالحسن موسی نقیب ابن ابوعبدالله احمد النقیب ابن ابوعلی محمد الاعرج ابن ابوالمکارم احمد بن ابی احمد موسی المبرقع بن الامام الجواد محمدتقی (ع)…»
نحوه بازسازی این امام زاده (سید محمید)
بوسیله بُلْدُزِر از بالای تپه خاکبرداری و به پشت سد ریخته شد که بدینوسیله سطحی نسبتاً وسیع به وجود آمد، در حالی که سمت جنوب آن خیلی پایینتر از سطح شمال بود، لذا با این وصف طرح نقشه ساختمان امامزاده عملی شد، آنگاه شخصی به نام مهندس فصحتی شیرازی از محوطه و محل کار دیدن نمود و دستور دادند که چون طرف جنوب قبر امامزاده چند متری پایین تر از سطح قبر است، باید پنج متر از سمت شمال از قبر فاصله گرفته شود، سپس خاکبرداری نمایند، با مساوی طرف سمت جنوب شود. با این عملِ خاکبرداری، قهراً قبر امامزاده بر بالای تپة کوچکی قرار میگیرد، در این صورت نقشه ساختمانی را در چهار طرف قبر امامزاده بنا نمایند که سقف آن مساوی قبر امامزاده شود به نحوی که پشت بام این ساختمان با قبر امامزاده هم سطح شود، آن وقت نقشه ساختمان امامزاده از گنبد و رواق و ایوان بر این سطح مصنوعی پیاده گردد. که این چنین هم قبر امامزاده در طبقه بالا، آن هم بر روی زمین طبیعی قرار گرفته، که در فاصله دور هر بینندهای را به عَجَب وا میدارد که تاکنون در دنیا اتفاق نه افتاده است. که قبر در طبقه فوقانی آن هم روی زمین باشد.
به هر تقدیر نقشه جدید امامزاده پس از تسطیح کامل در وسعتی به ابعاد ۲۰ ۲۰ متر در طرح دو طبقه توسط مهندس فصحتی طراحی و پیاده و با زحمات فراوان احداث گردید.
درب ورودی هر دو طبقه بالا و پایین در جانب جنوب غربی ساختمان باز میشود، دو راه پله برای رسیدن به طبقه دوم به صورت موازی در حد فاصل دو متری یکدیگر ایجاد شده که در دو جانب آنها دو ایوان خوش ترکیب چهار ستونی با ارتفاع بلند که در زیر آنها در مسیر طول و عرض حجرههای متعددی در ابعاد متفاوت به عنوان زائرسرا جهت اسکان موقت زائرین که یکی از این حجرهها مدفن حیدر نامی معروف به «حیدر سیاه» که در اواخر دورة افشاریه خادم امامزاده و در مجاور آن قبور کربلایی میر محمد و پسران، متولیان بعدی امامزاده (در اواسط دورة قاجاری تا اوایل انقلاب اسلامی (۱۳۶۱هـ .ش) میباشند قرار دارد.
در پشت ایوانها، یعنی طبقه فوقانی با وسعتی به ابعاد ۲۲ ۲۲ متر که علاوه بر حرم و رواق، دو اطاق در دو سمت جنوبی و شمالی قرار گرفته که یکی از آنها مخصوص ایاب و ذهاب جناب مستطاب آقا میر احمد تقوی حفظهالله متولی و کلیددار حرم و ضریح مطهر و ناظر در امور ساختمانی این زیارتگاه میباشد.
ساختمان طبقه بالا در جانب طول و عرض آن هر کدام ۱۰ پنجرة آلومینیومی از فاصله ۳۰/۱ سانتیمتری کف تا سقف ساختمان تعبیه شده و در بین هر پنجره از آجرهای سه سانتی با بندکشی شیشهای استفاده گردیده است.
همچنین قسمتی از دیوارههای داخلی به همان فاصله فوق تا سقف از سنگ مرمر رنگی آذینبندی شده است. سقف شبستانها با گچبریهای جدید نازککاری شده که در فاصله نزدیک به هم چندین لامپ مهتابی و پنکه سقفی و در چهار گوشه سقف، چهار لوستر خوشهای لامپ ریزه آویزان شده است.
در وسط این شبستان طویل و عظیم گنبدخانهای به ابعاد ۱۰ ۱۰ متر که در مرکز آن مرقد مطهر امامزاده محمود معروف به سید محمید (ع) قرار گرفته که بر بالای آن ضریحی از جنس برنز با روکش آب طلا به شکل مشبک چهارخانهای قفل توپی محافظت میکند.
در چهار طرف این گنبدخانه چهار درب بزرگ چوبی دو لنگه بالا هلالی در ابعاد ۳ ۳متر و با قطر ۲۰ سانتیمتر قرار گرفته که عظمت حرم را دو چندان زیبا جلوه داده است.
بر بالای ضریح مطهر گنبد خوش ترکیبی به سبک معماری دوره صفویه به ارتفاع ۱۲متر استوار گردیده که اسکلتبندی آن با تیرآهن نیمپهن انجام گرفته است. در داخل گنبدخانه به طور کامل با آینهکاری لوزی شکل تزیین شده که درخشش زیبایی را به ضریح و حرم بخشیده است.
در انتهای فوقانی گنبد در داخل، لوستری بزرگ از لامپهای متنوع کوچک به زنجیری آویزان است که بر تارک ضریح میدرخشد. در ابتدای گردونه گنبد تعداد ۸ نورگیر ۱ ۱متر جاسازی شده که روشنایی زیادی را به فضای گنبد داده است.
بر سطح دیوارههای داخلی شبستان در ضلع شمال دو کتیبه با کاشی فیروزهای، و در دو سمت درب ورودی و بر بالای آنها تعداد ۹ پنجره در ابعاد ۱۲۰ ۲۵۰ سانتیمتری تعبیه شده است. همچنین در سمت جنوب همین شبستان، تعداد دو عدد کتیبه سنگی یکی در سمت چپ مربوط به «شجرهنامه امامزاده» دیگری در سمت راست «تقدیر و تشکر» از نیروهای مردمی و اداراتی که در جهات مختلف همکاری در این بنای نوساز را داشتهاند، نصب شده است.
در حد فاصل این دو کتیبه درِ ورودی به بیرون و رواقها و صحن و حرم میباشد که از عظمت خاصی برخوردار است.
کف کامل طبقه بالا با سنگ مرمر فرش شده که بر روی آن تعداد ۲۴ تکه فرش ۱۲متری نفیس یک رنگ پوشش داده شده است.
بر روی سطوح بیرون چهارگوش حرم، در ارتفاع ۲ متری چهار کتیبه با کاشی هفترنگ در ابعاد ۲ ۷۵/۱متر نصب شده که اسامی هفتاد و دو تن از شهدای کربلای معلی نوشته شده است.
تمام سطوح دیوار داخلی حرم و رواقها تا ارتفاع ۸۰/۱ سانتیمتری با سنگ مرمر کار شده است، و در دو طرف هر درِ ورودی حرم از بیرون دو گلدستة کوتاه با ارتفاع ۲۰/۱سانتیمتر با سنگ مرمر سبز با طرح گلدانی کار شده است، که زیبایی خاصی را به ورودیها داده است. در همین فضا تعداد ۴ عدد حایل بین زن و مرد در رواق و ۲ حایل در حرم با چوب گردوی رنگ قهوهای کاشان تهیه شده که در حال تهیه و نصب است.
روبروی همین حایل راهپله ورودی متصل به دو ستون ایوان با عرض ۶ و ارتفاع ۸متر با ۲۳ پایه از کف طبقه اول تا ابتدای ورودی رواق با شیبی هموار ایجاد شده که عبور و مرور زوار را راحتتر کرده است. در وسط دو راهپله فضای خالی جهت روشنایی و در دو طرف آنها در قسمت زیرین ساختمان، تعداد چهار اطاق ۴ ۳ و ۴ ۶ متر و یک حال ۴ ۷ متر مضاف بر ۲۱ اطاق ۴ ۳ متر دیگر جهت اسکان زایرین وجود دارد که فعلاً خادم از آنها استفاده میکند.
در فاصله دو متری دو ستون جلو ایوان ورودی و راهپلهها، دو گلدسته به قطر ۶ و ارتفاع ۲۵ متر با اسکلت فلزی و بتون سخت بر پا شده که گنبد با قامت آن در وسط این دو گلدسته میدرخشد. نمای بیرون گنبد و گلدستهها که از کاشی معرق چند رنگ پوشش داده شده همراه با انبوه درختان جنگلی بلوط در سراب و نشیب کوهستان عظیم آن، فضای زیبایی را به طبیعت آن سامان بخشیده است.
در ضلع شمالغربی این زیارتگاه، متصل به کوه تعداد ۲۲ اطاق در دو طبقه جهت اسکان زائرین احداث شده که بوسیله پل ارتباطی با طبقه دوم ساختمان اصلی ارتباط دارد.
در سمت شمال این ساختمان، دکل مخابرات و انبار تأسیسات و منبع عظیم آبی و یک واحد ساختمان پنج اطاقه مربوط به انتظامات امامزاده قرار دارد که برخی هنوز در حال احداث است. در ادامه همین ساختمان، متصل به کوه یک باب ساختمان چند اطاقه در ابعاد ۱۷-۱۱ متر با مصالح آجر و سیمان در حال احداث است که به نقلی در آینده مورد استفاده روحانی و مبلغ امامزاده قرار میگیرد.
در ضلع شمالغربی مجاور ساختمان دو طبقه زائرسرا «چشمه معروف امامزاده سید محمید» در شیبی ناهموار از درون کان گچ روان است که جدیداً آب آن با لولهکشی منظم در آبانبارهای مخصوص ذخیره میشود.
نقل کردهاند: این آب به دلیل اینکه از داخل گچ در میآید، باید تلخ باشد، اما بنا به کرامت امامزاده، شیرین و گوارا است.
نظرات شما عزیزان:
|